آیا از قدرت خود خبر دارید؟ بدن آگاهی بخش سوم

بدن آگاهی بخش سوم: اختلال های مربوط 

در بدن آگاهی بخش سوم به بررسی اختلال های مربوط به سیستم اندام‌ها می‎پردازیم . برای تحلیل پدیدار این شناسانه لازم است در ابتدا انواع اختلال‎های روانی مرتبط با آن بررسی شود. یک سرباز که قسمتی از بدن او قطع شده بود در رابطه با پای خیالی خود چنین مینویسد:

“من نسبت به پایی که وجود ندارد مطمئن ترم تا نسبت به پایی که وجود دارد”

همانگونه که در مقاله بدن آگاهی بخش دوم گفته شد، در واقع وقتی فرد در موقعیتی قرار می‎گیرد که یکی از مولفه‎های بدن آگاهی‎اش مختل می‎گردد، بدن برای او در کانون توجه قرار می‎گیرد و فرد متوجه پیچیدگی و غنایی می‎شود که در بدن او وجود دارد. اختلال‎های بدنی کم نیستند در اینجا ما قصد داریم به بررسی برخی از آنها بپردازیم.

بدن آگاهی بخش سوم: تجربه‎ی بیرون از بدن 

برخی از افراد احساس می‎کنند که بیرون از بدنشان قرار دارند و می‎توانند اغلب از موقعیتی بالاتر به خود نگاه کنند. در رابطه با حالت و احساسات شخصی که در این موقعیت قرار داشته است بیان شده: “احساس می کرد که گویی آن طرف اتاق قرار دارد، گویی زیر سقف در گوشه‎ی رو به تخت شناور است و از آنجا می‎تواند بدن خود را در تخت مشاهده کند.”

اعضای خیالی اضافی

پس از ضایعات مغزی و در برخی اختلال های روانی، برخی از افراد گزارش می‎دهند که وجود بیش از دو دست یا دو پا را تجربه می‎کنند برای نمونه در گزارشی آمده است:

“معاینه کننده: چگونه متوجه شدید که دست سومی دارید؟ بیمار: بار اول وقتی بود که ملاقات کنندگانی در بیمارستان داشتم. دست راستم را برای خداحافظی تکان می دادم و فکر میکردم که عجیب است، زیرا آنها در پاسخ من دستشان را تکان نمی دادند… دستم را برای بار دوم حرکت دادم، به آنها نگاه کردم، اما دستی ندیدم.”

توهم بدنی 

دراین اختلال، در پی ضایعه مغزی یا حمله‎ی صرع، تملک یکی از اعضا و جوارح‎شان را انکار می‎کنند و ممکن است آن را به فرد دیگری نسبت دهند: “معاینه کننده: این دست کیست؟ بیمار: مال من نیست، معاینه کننده: مال کیست؟ بیمار: مال مادرم است، معاینه کننده: پس دست چپ شما کجاست؟ بیمار: آن زیر است (اشاره‎ای نامشخص به جلو)”

سندروم آلیس در سرزمین عجایب 

برخی از افرادی که دچار پیش حمله‎ی میگرن می‎شوند به وضوح بخش‎هایی از بدنشان را در حال بزرگ شدن (ادراک پریشی درشت پیکری)، یا در حال کوچک شدن (ادراک پریشی ریز پیکری ) تجربه می‎کنند. یکی از این افراد در شرح حال خود گفته است:

“گاهی احساس میکنم واقعا قد بلند هستم در حالی که فقط یک متر و پنجاه و هفت سانتیمترم! احساس می‎کنم غیرعادی و بلند هستم در آشپزخانه‎ام قدم میزنم و احساس می‎کنم نزدیک است سرم به سقف بخورد و بلندتر از کابینت‎ها هستم.”

قطع اعصاب پیرامونی 

برخی از بیماران پس از آسیب حادی، تمام اطلاعات مربوط به لامسه و حس عمقی را در مورد بدن‎شان از دست می‎دهند. آنها دیگر بدون نگاه کردن به اعضا و جوارح‎شان نمی‎توانند بگویند کجا هستند. یکی از افرادی که این حالت را تجربه کرده است این‎گونه گفته است:

“من پیش از آنکه از جایم بلند شوم به جایی که پاهایم قرار داشتند نگاه میکردم و سپس خیلی آرام بلند می‎شدم و می‎نشستم، وقتی برای اولین بار بلند شدم و نشستم چنان به وجد آمدم که نزدیک بود از تخت بیفتم، زیرا تمرکزم را از دست داده بودم.”

بدن آگاهی بخش سوم: سندروم تالامیک

در برخی بیماران مبتلا به ضایعه‎ی تالاموس گرما لذت مفرطی را در نیمه‎ی مبتلای بدن فرد ایجاد می‎کند یکی از ایشان در شرح این تجربه بیان کرده است: “راحت‎تر است، لذتی واقعی است، آرامم می‎کند، این احساس را به من می‎دهد که باید برایم خوب باشد.”

ادراک پریشی نقیضه ای در مورد فلج یک سمت بدن 

در این بیماران با وجود اینکه فلج هستند این احساس را دارند که می‎توانند حرکت کنند و بدنشان برای انجام دادن هر عملی که قصد انجام آن را داشته باشند بی درنگ مهیاست. در رابطه با شخصی که در این موقعیت بوده است بیان شده است: “معاینه کننده: اگر بخواهید، آیا می‎توانید روی دریا موج سواری کنید؟ بیمار : چرا نتوانم اگر باد به حد کافی شدید باشد؟”

اینها صرفا چند نمونه از نمونه‎های بسیار اختلال دربدن آگاهی هستند. هریک از این ها جنبه‎هایی از مسائل مرتبط با بدن آگاهی می‎باشند، که معمولا تاریک و مبهم باقی می‎مانند. تجربه کردن بدن خود، به معنای تجربه کردن آن در مکانی خاص در فضای خارجی است، که محور منظر بصری-فضایی به روی جهان را تشکیل می‎دهد. (این مطلب را می‎توان با تجربه‎ی بیرون از بدن نیز مقایسه کرد)

برخی از تجربیات بدن در این موضوع

تجربه کردن بدن خود به معنای، تجربه درونی وجود بخش‎هایی از بدن است (این مطلب را می‎توان با اعضای اضافی مقایسه کرد). تجربه کردن بدن خود به معنای تجربه کردن اعضای بدن، به صورت اعضایی متعلق به خویش به صورت بخشی از خود است ( این مطلب را می‎توان با توهم بدنی مقایسه کرد). تجربه کردن بدن خود به معنای تجربه کردن شکل و اعضای بدن است (این مطلب را می‎توان با سندرم آلیس در سرزمین عجایب مقایسه کرد).

تجربه کردن بدن خود به معنای تجربه کردن حالت و موقعیت اعضای بدن است (این مطلب را می‎توان با قطع اعصاب مقایسه کرد). تجربه کردن بدن خود به معنای حس کردن احساس هاست، که ارزشی انفعالی اعم از خوشایند یا ناخوشایند دارند (این مطلب را می‎توان با سندروم تالامیک مقایسه کرد).

تجربه کردن بدن خود به معنای تجربه کردن اعضا و جوارحی است که برای انجام دادن هر حرکتی که ممکن است انجام دهیم بی‎درنگ  مهیا هستند، این تجربه عالی است (مقایسه کنید با ادراک پریشی نقیضه ای در مورد فلج یک سمت بدن).

اما در رابطه با بدن آگاهی و چگونگی آگاهی از بدن دو نظریه وجود دارد یکی از آنها رهیافت بازنمود گرایانه ودیگری رهیافت حسی-حرکتی است در مقاله ی بعدی به تبیین این دو نظریه می‎پردازیم.

در مقاله بدن آگاهی بخش سوم قصد داشتیم تا در مورد اختلالات بدن صحبت کنیم. اگر علاقمند هستید تا در زمینه سلامت و بهداشت و روانشناسی اطلاعات بیشتری کسب کنید سایت بدانید را دنبال کنید.